درباره پنیر پروسس

 

پنیر پروسس پنیری است که از مخلوط چند نوع پنیر متفاوت با درجات رسیدن مختلف بدست می آید. لازم به ذکر است که افزودنی های دیگری مانند امولسیفایرها ، استابلایزرها ، طعم دهنده ها و … نیز می تواند به آن اضافه گردد . باتوجه به اهمیت اقتصادی این محصول ، امروزه انواع بسیاری از آن تولید شده و معمولا از پنیر هایی که در همان نواحی ساخت متداول و فراوان است در فرمولاسیون آن استفاده می شود. اصطلاح پنیر پروسس یا پرورده به این دلیل به این نوع پنیر اطلاق می شود که این محصول در حقیقت پنیری است که حاصل یک فرآوری مجدد روی پنیر های دیگر می باشد که گاهی در مقایسه با پنیر پروسس به نام پنیر طبیعی نامیده می شوند و اهمیت اصلی پنیر پروسس نیز در همین نکته نهفته است که قابلیت فراوری و مصرف مجدد پنیر ها را ایجاد کرده و امکان استفاده از مواد لبنی و غیر لبنی متنوعی در فرمولاسیون آن وجود دارد. این محصول گرچه در مقایسه با بسیاری محصولات لبنی یک محصول نسبتا جدید محسوب می شود ولی محصولی می باشد که مصرف و توجه تولید کنندگان لبنی به آن همچنین رو به افزایش است و تحقیقات بر روی نکات فرایندی و فرمولی آن جز موارد رو به پیشرفت به حساب می آید.

از نظر بافت ، ترکیبات و مشخصات فرمولی ، پنیر پروسس را می توان به چند گروه تقسیم نمود :

  • پنیر پروسس پخش پذیر
  • پنیر پروسس آنالوگ
  • پنير پروسس توده اي شكل
  • پنير پروسس غذائي
افزودنی های اصلی:
  1. انواع پنیر تهیه شده از شیر گاو
  2. خامه یا کره حیوانی
افزودنی های اختیاری:​
  1. نمک طعام
  2. سبزیجات
  3. مغزهای خوراکی
  4. آنزیمها یا استارتر
  5. رنگها
  6. امولسی فایرها
  7. استابلایزرها
  8. قوام دهنده ها
  1. طعم دهنده های طبیعی
  2. ادویه جات
  3. شکر یا سایر قندهای طبیعی
  4. پودر آب پنیر یا شیر خشک
  5. اسید ها و تنظیم کننده های اسیدیته
  6. آنتی اکسیدان ها
  7. نگهدارنده ها
  8. نمک های امولسیون کننده *

* نمک های امولسیون کننده

نمک های امولسیون کننده غالبا شامل نمک های اسید فسفریک و نمک های تارتاریک اسید و لاکتیک اسید هستند که در بین آنها فسفات ها از بقیه مهم تر است.

در ساده ترین طبقه بندی، نمک های فسفات را به انواع تک مولکولی (مونوفسفات)و چند مولکولی(پلی فسفات) تقسیم می کنند.

مونوفسفات ها می توانند دارای یک یا دو یا سه اتم سدیم باشند و می توانند دوتایی(دی فسفات+پیروفسفات)، سه تایی(تری فسفات) و یا زنجیره ای (پلی فسفات) حلقوی(متا فسفات) و یا دارای اتصالات عرضی (اولترا فسفات) باشند.

ویژگی های فیزیکوشیمیایی

ویژگیحدود مجاز
PH6 – 5.5
پروتئین کلحداقل 12 %
چربی کلطبق استاندارد ملی شماره ۴۶۵۹
رطوبتطبق استاندارد ملی شماره ۴۶۵۹
نمک طعامحداکثر 1.5 %

ویژگی های میکروبی

شاخص پنیر پروسس
کلی فرم حداکثر 10cfu/g
اشرشیا کلی منفی در هر گرم
کپک و مخمر حداکثر 10cfu/g
استافیلو کوکوس های کواگولاز مثبت منفی در هر گرم
شمارش کلی میکروارگانیسمها حداکثر ۱۰۳cfu/g  
سالمونلا منفی در 25 گرم

فرآیند تولید

در فرایند تولید این محصول ، انتخاب مواد اولیه و محاسبه فرمولاسیون بیشترین اهمیت را دارد . پس از مشخص شدن مواد اولیه ابتدا میکس پنیر اولیه آماده می شود که در این میان نظافت و آماده سازی آن و جدا کردن اجزا اضافی و رنده کردن آن ها و تهیه خمیر آمیخته اولیه ضروری است. برای تولید پنیرپروسس ابتدا سطح پنیر های مورد استفاده (بهتر است پنیر های مورد استفاده دارای درجات رسیدگی مختلف باشند و در انتخاب آنها توجه پی اچ، محتوی رطوبت، درصد چربی و میزان نمک و سن پنیر اهمیت دارد) را تراش داده ، شسته و پاک می کنند. سپس پنیر را کاملا خرد کرده، به ظرف پخت منتقل می نمایند. سپس مواد افزودنی شامل آب،نمک ، ماده امولسیون کننده ، مواد افزودنی از قبیل رنگ، گوشت، سبزیجات و مغز ها را به آن افزوده، و مخلوط را بر حسب نوع پنیر پرورده در دمای ۹۰-۷۰ درجه سانتی گراد در حالی که دایم هم زده می شود ، حرارت میدهند . معمولا این فرایند تحت خلا انجام می گیرد تا بوهای نامطبوع از آن خارج شوند. PH پنیر پرورده نرم که مالش پذیر است حدود 5/9–5/6 می باشد و برای نوع سخت تر که به صورت ورقه است حدود 5/6-5/4 است.
پنیر پرورده با خروج از دیگ پخت به یک ظرف فلزی از جنس فولاد ضد زنگ منتقل و به محل بسته بندی برده شده و با همان دما بسته بندی می شود . پنیر پرورده نرم باید به سرعت خنک شود و به همین جهت باید بعد از بسته بندی از یک تونل خنک کننده عبور نماید. این عمل ویژگی پخش شدن و مالیدن پنیر روی نان را بهبود می بخشد.